اگر به مرحله‌ای رسیده‌اید که می‌خواهید وارد بازار بورس شوید و بخشی از پس اندازتان را در بورس سرمایه‌گذاری کنید و با آن پول کار کنید، احتمالا دیگر آماده سرمایه‌گذاری و افتتاح یک حساب بورسی و حساب کارگزاری هستید. اما قبل از شروع به کار، وقت بگذارید تا در مورد کارگزاری، حساب‌های کارگزاری و نحوه عملکرد آنها اطلاعات بیشتری کسب کنید.
داشتن حساب کارگزاری به شما امکان می‌دهد سهام، اوراق، وجوه قابل معامله (ETF) و سهام صندوق‌های مشترک را خرید و فروش کنید. حساب‌های کارگزاری هم مثل همه سرمایه‌گذاری‌ها مشمول مالیات هستند.
به طور کلی می‌توان گفت داشتن حساب کارگزاری بهترین راه برای مدیریت فعال سرمایه‌گذاری‌هاست. اما نکات زیادی وجود دارد که باید هنگام انتخاب کارگزاری مناسب بورس خود به آنها دقت کنید از جمه این موارد که باید حتما آن را بررسی کنید، هزینه‌های مربوط به عضویت و کارمزد معاملات است.
ما در ادامه این مطلب از کارگزاری حافظ یک راهنمای جامع برای شروع سرمایه‌گذاری در بورس با ایجاد حساب کارگزاری گردآوری کرده‌ایم. با مطالعه این مقاله نه تنها با نقش کارگزاری در بورس و سرمایه گذاری آشنا خواهید شد بلکه آماده تصمیم‌گیری آگاهانه و افتتاح حساب کارگزاری هم می‌شوید.
شرکت کارگزاری چیست؟
وظیفه اصلی یک شرکت کارگزاری این است که به عنوان واسطه‌ای عمل کند تا خریداران و فروشندگان را برای تسهیل معامله به هم متصل کند. معمولا شرکت‌های کارگزاری از طریق کارمزد یا هزینه‌هایی که پس از موفقیت‌آمیز بودن معامله دریافت می‌شود، هزینه خدمات خود را دریافت می‌کنند.
البته بسیاری از کارگزاری‌ها، تخفیف‌هایی برای معاملات در نظر می‌گیرند یا حتی کارمزد معاملات را هم دریافت نمی‌کنند.
نکته مهم اما این است که دقت داشته باشید هر کارگزاری، معمولا نمایندگانی هم در شهرهای مختلف دارند. این نمایندگان به سهولت کارهای سرمایه‌گذاری در هر نقطه از کشور توسط آن کارگزاری متعهد می‌شوند. پس حتما نمایندگان و شعب کارگزاری‌ها را در زمان انتخاب کارگزاری بورسی خود بررسی کنید.
بیشتر بخوانید: اهمیت استراتژی بازاریابی برای کارگزاران بورس
با حساب کارگزاری چه می‌توان کرد و روی چه چیزهایی می‌توان سرمایه‌گذاری کرد؟
در واقع طیف گسترده‌ای از گزینه‌های مختلف برای سرمایه‌گذاری در بورس وجود دارد. ممکن است ابتدای کار بخواهید فقط یک گزینه را برای شروع انتخاب کنید، یا می‌توانید انواع مختلف را برای تنوع بخشیدن به پرتفوی‌تان انتخاب کنید. شاید آشناترین نوع سرمایه‌گذاری، همان سرمایه‌گذاری روی سهام عادی باشد که در آن شما اساسا سهام یک شرکت خاص را خریداری می‌کنید.
علاوه بر سهام عادی می‌توانید موارد زیر را هم با حساب کارگزاری خود معامله کنید:
- اوراق دولتی
- گزینه‌های سهام
- گواهی سپرده
- سهام عدالت
هنگام انتخاب کارگزار آنلاین باید به چه نکاتی توجه کرد؟
در حال حاضر خدمات کارگزاری‌ها بیشتر به صورت آنلاین ارائه می‌شود بنابراین کارگزاری‌های آنلاین گزینه اول انتخاب هستند. برای انتخاب آگاهانه کارگزاری خود بهتر است نکاتی را رعایت کنید که در ادامه به آن اشاره می‌شود.
هنگام افتتاح حساب کارگزاری، اولین چیزی که باید در نظر بگیرید این است که آیا شما یک کارگزار با خدمات کامل می‌خواهید یا کارگزاری با تخفیف کارمزد و خدمات؟
افتتاح و ایجاد یک حساب کارگزاری با خدمات کامل همیشه هزینه‌های بالاتری دارد. اما نکته مثبت این است که شما با انتخاب این نوع کارگزاری، از خدمات خاصی برخوردار خواهید شد که به حساب سرمایه‌گذاری شما اختصاص داده می‌شود. در این کارگزاری‌ها شما می‌توانید حتی وضعیت مالی و اهداف پولی آینده خود را با کارگزار در میان بگذارید و یک رابطه مداوم ایجاد کنید.
به طور کلی می‌توان انواع کارگزاری‌ها را به کارگزاری اعتبار معاملاتی، کارگزاری تخفیف معاملاتی و کارگزاری با خدمات مشاوره سرمایه‌گذاری تقسیم کرد.
شرکت‌های کارگزاری با تخفیف معاملاتی
شرکت‌های کارگزاری تخفیف‌دار معمولا فقط به صورت آنلاین فعالیت می‌کنند و این کارگزاری‌ها متناسب با سیاست خود برای معاملات شما تخفیف‌هایی اعمال می‌کند تا مشتری بیشتر به خدماتش جذب شود.
در صورت عضویت در این نوع کارگزاری، شما باید تمام معاملاتتان را خودتان شخصا انجام دهید. مزیت این کارگزاری‌ها این است که می‌توانید پول زیادی را ذخیره کنید. نقطه ضعفشان هم این است که شما برای توسعه پورتفویتان فقط باید به تحقیقات بازار خود اعتماد کنید و در نتیجه ممکن است با اشتباهاتی که ناشی از بی‌تجربگی محض است متحمل هزینه اضافی شوید.
با این حال، اگر می‌خواهید سرمایه‌گذاری خود را عملی کنید، کارگزاران با تخفیف آنلاین بازار سهام را در دسترس و مقرون به صرفه در اختیارتان قرار می‌دهند. در ادامه چند نکته دیگر وجود دارد که هنگام انتخاب شرکت کارگزاری خود باید به آنها توجه کنید.
شرکت‌های کارگزاری با امکان کسب اعتبار معاملاتی
شرکت‌های کارگزاری هستند که متناسب با سطح گردش معاملات مشتریان خود به آنها اعتبار معاملتی می‌دهند. این اعتبار معاملاتی به افرایش سودآوری سرمایه‌گذاران منجر می‌شود و برای سرمایه گذاران بسیاری جذاب است.
شرکت‌های کارگزای با امکان کسب مشاوره سرمایه گذاری
اگر شما از آن دسته افرادی هستید که می‌خواهید در بورس سرمایه گذاری کنید اما دانش لازم در این حوزه را ندارید، بهتر است در کارگزاری‌هایی عضو شوید که خدمات مشاوره سرمایه گذاری ارائه می‌دهند.
نکته مهم اما این است که اکثر کارگزاری‌ها خدمات مشاوره‌شان را برحسب میزان سرمایه به سرمایه‌گذار ارائه می‌دهند.
هزینه‌های کارگزاری
معمولا دو نوع هزینه مربوط به حساب کارگزاری آنلاین وجود دارد. اولین هزینه مربوط به حق کمیسیون است که می‌تواند متغیر باشد. این هزینه‌ها معمولا در مورد سهام و اختیار معامله، و گاهی صندوق‌های ETF، به علاوه هزینه معاملات برای صندوق‌های متقابل اعمال می‌شود.
۱- تخفیف کارمزد
برخی از حساب‌های کارگزاری تخفیف کارمزد ارائه می‌دهند که با این تخفیف می‌توانید هزینه سرمایه‌گذاری خود را کم کنید و سود ببرید.
۲- کارمزد معاملاتی کارگزاری
یکی دیگر از عوامل تعیین‌کننده در یافتن یک حساب کارگزاری این است که کارمزد معاملاتی کارگزاری چقدر است. کارمزد معاملاتی در زمان خرید و فروش سهم از حساب بورسی شما کم می‌شود.
خدمات مشتری کارگزاری‌ها
علاوه بر تحقیقات و بررسی داده‌های موجود به صورت آنلاین که اغلب منجر به هزینه می‌شود، توجه کنید که هر کارگزاری چه نوع خدمات شخصی خاص و ویژه به شما به عنوان مشتری ارائه می‌دهد. آیا می‌خواهید پشتیبانی داشته باشید؟ آیا ترجیح می‌دهید ایمیل ۲۴ ساعته یا امکان پشتیبانی چت آنلاین داشته باشید؟ یا به چیز عملی‌تری نیاز دارید؟
همان‌طور که سطح خدمات بین کارگزاران با خدمات کامل و کارگزاران با تخفیف متفاوت است، حتی در میان کارگزاران مختلف آنلاین هم تفاوت‌های زیادی در ارائه خدمات پشتیبانی به مشتریان وجود دارد. به نیازهای خود توجه کنید و در صورت احساس نیاز به توجه بیشتر یا کمتر، از تغییر حساب کارگزاری خود نترسید.
کارگزار ناظر کیست؟
برای انجام معاملات در ایران، کارگزاری‌ها و کارگزاران ناظر واسطه انجام معامله بین سرمایه گذار و سازمان بورس هستند. این روزها با وجود سامانه‌های آنلاین معاملاتی، سهامداران می‌توانند هر یک از نمادهای معاملاتی خود را زیر نظر یک کارگزار قرار دهند که به آن کارگزار ناظر می‌گویند.
تغییر کارگزار ناظر
اکنون با وجود پانل معاملاتی آنلاین کارگزاری‌ها می‌توانید به راحتی کارگزار ناظر خود را تغییر دهید. برای تغییر کارگزاری ناظر کافی است ابتدا در کارگزاری جدید مدنظرتان یک حساب جدید باز کنید و در کارگزار ناظر خود وارد بخش تغییر کارگزار ناظر شوید و سهام مدنظرتان را انتخاب کرده و درخواست تغییر کارگزار ناظر خود را ثبت کنید.
خدمات کارگزاری‌ها
- بورس اوراق بهادار
- بورس کالا
- بورس انرژی
- فرابورس
- صندوق‌های سرمایه گذاری
- سبدگردانی
نحوه رتبه بندی کارگزاری‌ها
در حال حاضر کارگزاری‌ها توسط سازمان بورس و اوراق بهادار (seo.ir) درجه بندی کیفی می‌شوند و در درجه بندی به صورت «الف»، «ب»، «ج»، «د» و غیر مشمول رتبه بندی می‌شوند که درجه «الف» بالاترین سطح کیفی کارگزاری است.
سازمان بورس و اوراق بهادار برای درجه بندی کارگزاری‌ها، فاکتورهای مختلفی از جمله حجم معاملات صورت گرفته در کارگزاری، ارزش معاملات و غیره را ارزیابی می‌کند. بنابراین بهتر است در هنگام انتخاب کارگزاری مدنظرتان به این رتبه بندی کارگزاری‌ها هم دقت کنید.
حساب کارگزاری چگونه کار می‌کند؟
برای این که بتوانید معاملات بورسی داشته باشید بعد از این که عضو سجام شدید می‌توانید با کد دریافتی خود، نسبت به احراز هویت سجام در یکی از کارگزاری‌های بورسی اقدام کرده و عضو کارگزاری شوید.
شما پول نقد را به حساب کارگزاری واریز می‌کنید و از وجوه آن برای خرید سهام، اوراق، صندوق‌های ETF و همچنین مجموعه‌ای از دارایی‌های سرمایه‌گذاری استفاده می‌کنید.
مردم برای معاملات روزانه از حساب‌های کارگزاری استفاده می‌کنند و از معاملات خود سود می‌گیرند یا برای اهداف بلند مدت سرمایه‌گذاری می‌کنند. بسیاری از حساب‌های کارگزاری هم راه‌هایی برای کسب بازدهی مناسب از پول نقد سرمایه‌گذاری نشده ارائه می‌دهند.
یک کارگزاری حساب معاملاتی شما را نگه می‌دارد و به عنوان نگهبان اوراق بهادار شما در حساب شما عمل می‌کند. کارگزاری واسطه‌ای بین شما و بازار سرمایه است و به دستور شما سرمایه‌گذاری خرید و فروش می‌کند.
حساب‌های کارگزاری طیف وسیعی خدمات را به مشتریان خود ارائه می‌دهند، برخی از کارگزاری‌های بورسی خدمات مالی، تا مشاوره خودکار و خدمات آنلاین را هم ارائه می‌دهند.
بنابراین هزینه‌ها و الزامات عضویت در هر کارگزاری بر این اساس متفاوت است: ممکن است حداقل مانده‌ای برای افتتاح حساب کارگزاری وجود داشته باشد، برخی از شرکت‌ها ممکن است هزینه‌های مدیریتی را اخذ کنند و کمیسیون‌های معاملاتی برای خرید یا فروش دارایی‌های خاص را هم علاوه بر کارمزد معاملات دریافت کنند.
آیا پول من در حساب کارگزاری امن است؟
پول نقد و اوراق بهادار در حساب کارگزاری توسط شرکت سپرده‌گذاری مرکزی، بیمه می‌شوند. بیمه ارائه شده توسط این شرکت فقط وظیفه نگهبانی از یک کارگزاری را پوشش می‌دهد. بنابراین در صورت ورشکستگی یک شرکت کارگزاری، شرکت سپرده گذاری مرکزی پول نقد و دارایی‌های مشتری را جایگزین یا بازپرداخت می‌کند.
دقت داشته باشید که شرکت سپرده گذاری مرکزی شما را از تصمیمات بد سرمایه‌گذاری یا از دست دادن ارزش سرمایه‌گذاری شما، به دلیل انتخاب خود یا توصیه‌ها و مشاوره‌های سرمایه‌گذاری ضعیف، محافظت نمی‌کند.
انعطاف‌پذیری حساب کارگزاری
حساب‌های کارگزاری انعطاف‌پذیری خوبی را ارائه می‌دهند. شما می‌توانید هر مقدار که می‌خواهید به حساب کارگزاری خود واریز کنید و می‌توانید در هر یک از دارایی‌ها یا اوراق بهادار ارائه شده توسط کارگزار خود سرمایه‌گذاری کنید.
به عبارتی می‌توانید پولتان را هر زمان که می‌خواهید بگذارید، هر زمان که می‌خواهید پول را از کارگزاری خارج کنید و هیچ محدودیتی در مورد گزینه‌های سرمایه گذاری هم نداشته باشید.
چطور می‌توان یک حساب کارگزاری داشت؟
با بررسی کارگزاری‌های فعال در بازار می‌توانید یک حساب کارگزاری باز کنید:
کارگزاران آنلاین بورسی
برای سرمایه گذاران خودگردان، یک حساب کارگزاری آنلاین به آنها امکان می‌دهد کلیه سرمایه‌گذاری خود را خودشان بدون راهنمایی کمی یا بدون راهنمایی از الگوریتم‌ها یا متخصصان، مدیریت کنید.
به عبارتی در این سیستم شما حساب کارگزاری خود را باز می‌کنید و شیوه سرمایه‌گذاریتان را خودتان انتخاب می‌کنید. حساب‌های کارگزاری آنلاین کمترین کارمزد و کمیسیون معاملات کم تا صفر را ارائه می‌دهند.
چه نوع حساب کارگزاری را باید انتخاب کنید؟
انتخاب حساب کارگزاری به تجربه سرمایه‌گذاری شما بستگی دارد. اگر شما فردی هستید که می‌خواهید خیلی ساده فقط یک حساب کارگزاری داشته باشید که یک سهام یا یک صندوق واحد را بخرید بنابراین نگران نباشید. می‌توانید با انتخاب کارگزاری ، یا اگر مایل به انجام کلیه کارهای بورسی خود هستید و انتخاب‌های خود را دارید، عضویت در یک کارگزاری آنلاین بهترین گزینه برای شماست.
نقطه ضعف رویکرد خودگردان در معاملات بورسی و بدون مشاوره کارگزاری آنلاین، این است که وقتی شرایط بازار سخت و پیچیده می‌شود، هیچکس در اطراف شما وجود ندارد که شما را از واکنش احساسی و تصمیم گیری‌های ضعیف سرمایه‌گذاری باز دارد. به عنوان مثال، افت شدید بازار می‌تواند سرمایه گذاران را به فروش سرمایه‌های خود سوق دهد، که اغلب هم یک انتخاب نامطلوب است.
از سوی دیگر، کار با یک مشاور مالی یا یک کارگزاری که خدمات کامل‌تری از جمله خدمات مشاوره، سبدگردانی و صندوق‌های سرمایه‌گذاری ارائه می‌دهد کمک می‌کند شما بتوانید درک عمیقی از بازارها و سرمایه‌گذاری داشته باشید.
به عبارتی زمانی که شما از خدمات کارگزاری‌هایی استفاده می‌کنید که خدمات سبدگردانی و مشاوره و پشتیبانی معاملاتی ارائه می‌دهند می‌بینید که در نهایت پرتفوی شما همان سبد سرمایه‌ای خواهد بود که شما با در نظر گرفتن اهداف و برنامه‌تان و مشاوره با متخصصان در نظر گرفته بودید مطابقت دارد.
اینجاست که خدمات سبدگردانی شرکت‌های کارگزاری می‌تواند راه حلی مناسب برای افرادی باشد که یا دانش سرمایه‌گذاری در بازار سرمایه را ندارند یا نمی‌خواهند و زمان کافی برای انجام معاملات را ندارند باشد.
نحوه افتتاح حساب کارگزاری
شما می توانید ظرف چند دقیقه یک حساب کارگزاری جدید باز کنید، به شرط آنکه بودجه لازم برای واریز اولیه را داشته باشید. فقط آماده پاسخگویی به برخی سوالات و ارائه برخی اطلاعات شخصی در هنگام تنظیم حساب باشید.
ضمنا هیچ نگران نباشید کارگزاری حافظ در تمام مراحل ثبت نام و افتتاح حساب کارگزاری شما در کنارتان است. کارگزاری حافظ با داشتن سیستم پشتیبانی تلفنی و چت آنلاین درهر زمان همیشه آماده ارائه راهنمایی به شماست. پس همین الان در کارگزاری حافظ ثبت نام کنید.
برای افتتاح حساب کارگزاری باید اطلاعات شخصی زیر را ارائه دهید:
- شماره شناسنامه و شماره کارت ملی
- اطلاعاتی در مورد وضعیت شغلی
- اطلاعات مالی مانند درآمد سالانه و دارایی خالص
- یک مرور کلی از اهداف سرمایه گذاری
از نحوه انتخاب حساب کارگزاری مطمئن نیستید؟
- پیشنهادات حساب را مقایسه کنید.
- برای کارگزاران آنلاین و مشاوران سبدگردانی، به هزینه‌های جاری و هزینه انتخاب صندوق و نحوه کاربر پسند بودن وب سایت کارگزاری هم توجه کنید.
- آیا حداقل شرایط حساب را برآورده می‌کنند؟
- آیا در صورت نیاز به کمک، امکان پشتیبانی دارند؟
برای پاسخ به این سوالات حداقل سه کارگزاری مختلف را بررسی کنید و نظرات آنلاین در مورد آنها را بخوانید.
از دوستان و همکاران‌تان بپرسید. اگر به دنبال حساب مدیریت شده یا مشاور مالی هستید، از افرادی که می‌شناسید بپرسید که آیا آنها با کارگزاری که توصیه می‌کنند همکاری کرده‌اند یا خیر.
شاید بد نباشد که شخصا به واحدهای پذیرش کارگزاران مراجعه کنید تا نحوه مشارکت و پاسخگویی آنها را از نزدیک ببینید.
نتیجه‌گیری
حساب کارگزاری بخش کلیدی برنامه مالی شما است، زیرا سرمایه‌گذاری در بازارهای سرمایه یکی از بهترین راه‌ها برای دستیابی به رشد بلند مدت است. این مساله بسیار مهم است که با یک شرکت یا شخصی که می‌توانید به او اعتماد کنید کار کنید، زیرا اینجا پول شماست که قرار است از آن استفاده کنید و می‌خواهید با کمک آن آینده خود را تضمین کنید.
